Sarıkamış Harekatı, I. Dünya Savaşı sırasında, 22 Aralık 1914 ve 6 Ocak 1915 arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında Sarıkamış ve çevresinde (Oltu, Narman, Penek, Horasan, Bardız, Mecingirt, Karaurgan, Divik) gerçekleşen muharebeler olup Osmanlı İmparatorluğu’nun askerî taktik hatalarıyla başarısızlıkla sonuçlanan bir askerî girişimdir.
Harekatın Başlangıcı
Kafkas cephesindeki muharebeler 1 Kasım’da Rus kuvvetlerinin Osmanlı sınırını geçmesiyle başlamıştır. Türklerin Rus sınırına (Sarıkamış’ın 30 kilometre güneybatısından geçerdi) en yakın birlikleri Hasankale’deki 11. Kolorduya bağlı 18. ve 34. tümenlerdi.
Köprüköy Muharebesi
7 Kasım’da 1. Köprüköy muharebesi başlamıştır. 7-9 Kasım arasında 24 taburdan oluşan Türk birliği (18. ve 34. Tümen: 18 tabur, 28. Tümenin 2 alayı: 6 tabur) Rus kuvvetlerini cephe taarruzlarıyla geri atarak Köprüköy’e çekilmeye zorlanmıştır.
Sarıkamış Harekatı, komutanların kararları ve stratejileriyle büyük ölçüde şekillenmiştir. İşte bazı önemli noktalar:
Hasan İzzet Paşa’nın Rolü
Hasan İzzet Paşa, Kafkas Cephesi’nde Rus kuvvetlerine karşı bir taarruz başlatarak Rusları geri püskürtmek ve Doğu Anadolu’daki Osmanlı topraklarını korumak amacıyla harekete geçmiştir. Hasan İzzet Paşa, Rus kuvvetlerini yenilgiye uğrattıktan sonra güçten düşmüş ordunun üzerine gitmek varken güçlerini 15 kilometre çekmiş olmasından dolayı böyle bir harekata ihtiyaç duyulmuştur.
Enver Paşa’nın Rolü
Başkomutan Vekili Enver Paşa, Ruslar karşısında cephe taarruzlarından istenilen kesin sonucun alınamaması nedeniyle, geniş kapsamlı bir kuşatma harekâtı ile Rus birliklerini imhaya karar vermiştir. Bu kararda, Berlin’de bulunan Osmanlı askeri ataşesinin Hindenburg karargâhından gönderdiği rapor da etkili olmuştur.
Almanların Rolü
Bu kararlar ve stratejiler, Sarıkamış Harekatı’nın sonucunu büyük ölçüde etkilemiştir. Ancak, bu harekat, Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri taktik hataları nedeniyle büyük bir başarısızlıkla sonuçlanmış ve 78 bin asker hayatını kaybetmiştir.
Harekatın Sonu
Sarıkamış Harekatı’nda şehit olan askerler bugün bir kez daha anılacak. Oldukça zor şartlarda mücadele veren şehitleri anmak için Allahuekber Dağları’nda çeşitli törenler gerçekleştirilecek. Sarıkamış‘ta 60 bini donarak olmak üzere 78 bin şehit vermiştik.
Bu harekat, Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri taktik hatalarıyla büyük bir başarısızlıkla sonuçlanan ve 78 bin askerin şehit olduğu bir askeri girişimdir.
Sarıkamış Harekatı’nın sonuçları oldukça büyük ve etkileyiciydi. İşte bazı önemli sonuçlar:
- Büyük Kayıplar: Sarıkamış Harekatı, Türkler açısından büyük bir hezimetle sonuçlanmıştır. Osmanlı Ordusu bu dağlarda, 60 bini donma sonucu tam 78 bin şehit vermiştir. Rus birlikleri de bu savaşlarda 32 bin askerini kaybetmiştir.
- Toprak Kaybı: Yenilginin ardından Kafkas cephesindeki dengenin Ruslar lehine bozulması üzerine Doğu Anadolu’daki Osmanlı vilayetleri işgale uğramıştır.
- Göçler ve Tahribat: İşgal yıllarında bölge, eşine az rastlanır derecede büyük bir tahribata maruz kalmış, yöre halkından milyonlarca insan ya hayatını kaybetmiş ya da yerini yurdunu terk ederek başka bölgelere göç etmek zorunda kalmıştır.
- Almanların Yararı: Sarıkamış Harekâtı, müttefik Alman kuvvetleri için beklenenin ötesinde yarar sağlamıştır.
Bu sonuçlar, Sarıkamış Harekatı’nın sadece bir askeri harekat olmadığını, aynı zamanda tarihi, sosyal ve politik sonuçları olan büyük bir olay olduğunu göstermektedir.
Tüm Şehit Olan Askerlerimize Yüce Allahtan Rahmetler Diliyoruz.Mekanlarınız Cennet olsun… Dadaş Ocakları Genel Merkezi
DADAŞLIK DOĞMATİK RUH ASALETİDİR
